مروزه چرخ دنده ها در تمامی ابزارهای مکانیکی کوچک و بزرگ همانند ساعت های دیواری و مچی، چرخ های خیاطی و گیربکس ها کاربرد وسیعی پیدا کرده اند. این قطعات بزرگ و کوچک در ماشین های مکانیکی وظایف مختلفی را انجام می دهند. اما شاید به نوعی بتوان گفت که مهم ترین وظیفه چرخدنده کاهش دنده در قطعات موتوری است. زیرا در بیشتر مواقع یک موتور کوچک دوار با سرعت بالا توانایی تامین قدرت کافی برای وسیله نقلیه را دارد. اما قادر به تولید گشتاور کافی نیست. وظیفه دیگر چرخدنده تنظیم جهت چرخش است. به طور مثال در دیفرانسیل بین چرخ های عقب خودرو قدرت به وسیله میل محوری که به مرکز خودرو متصل است منتقل می شود و دیفرانسیل نیرو را 90 درجه می چرخاند تا در چرخ ها به کار رود. در طراحی چرخدنده ها یک سری اصطلاحات مهم وجود دارند که مهم ترین آن ها عبارتند از: دایره گام: دایره ای فرضی که برابر دو چرخدنده مماس بر هم بوده و محاسبات بر اساس آن صورت می گیرد. گام محیطی: طول کمانی از دایره گام که بین دو نقطه متناظر از دو دندانه مجاور قرار گرفتهاست. ارتفاع سردنده: برابر فاصله بین بالای دندانه تا دایره گام است. ارتفاع تهدنده: برابر فاصله بین ته دندانه تا دایره گام است. لقی محیطی: مقداری که فضای خالی بین دو دندانه یک چرخدنده از ضخامت دندانههای چرخدنده درگیر با آن در امتداد دایره گام بیشتر است.
معرفی
مروزه چرخ دنده ها در تمامی ابزارهای مکانیکی کوچک و بزرگ همانند ساعت های دیواری و مچی، چرخ های خیاطی و گیربکس ها کاربرد وسیعی پیدا کرده اند. این قطعات بزرگ و کوچک در ماشین های مکانیکی وظایف مختلفی را انجام می دهند. اما شاید به نوعی بتوان گفت که مهم ترین وظیفه چرخدنده کاهش دنده در قطعات موتوری است. زیرا در بیشتر مواقع یک موتور کوچک دوار با سرعت بالا توانایی تامین قدرت کافی برای وسیله نقلیه را دارد. اما قادر به تولید گشتاور کافی نیست. وظیفه دیگر چرخدنده تنظیم جهت چرخش است. به طور مثال در دیفرانسیل بین چرخ های عقب خودرو قدرت به وسیله میل محوری که به مرکز خودرو متصل است منتقل می شود و دیفرانسیل نیرو را 90 درجه می چرخاند تا در چرخ ها به کار رود. در طراحی چرخدنده ها یک سری اصطلاحات مهم وجود دارند که مهم ترین آن ها عبارتند از: دایره گام: دایره ای فرضی که برابر دو چرخدنده مماس بر هم بوده و محاسبات بر اساس آن صورت می گیرد. گام محیطی: طول کمانی از دایره گام که بین دو نقطه متناظر از دو دندانه مجاور قرار گرفتهاست. ارتفاع سردنده: برابر فاصله بین بالای دندانه تا دایره گام است. ارتفاع تهدنده: برابر فاصله بین ته دندانه تا دایره گام است. لقی محیطی: مقداری که فضای خالی بین دو دندانه یک چرخدنده از ضخامت دندانههای چرخدنده درگیر با آن در امتداد دایره گام بیشتر است.